رابطه برخی متغیرهای شغلی و سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان از طریق استرس شغلی و فرسودگی عاطفی

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی برخی متغیرهای شغلی و سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان از طریق استرس شغلی و فرسودگی عاطفی بود. جامع? آماری همه ی معلمان زن مقطع راهنمایی مدارس دخترانه ی دولتی شهر ایلام بود که از بین آن ها 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه های رفتار شهروندی سازمانی معلمان (سامچ و دراچ- زهاوی، 2000) اعتماد سازمانی (چاثوث، مک، جاوهاری و ماناکتولا، 2007)، عدالت سازمانی (کالکولیت، 2001)، اخلاق کاری اسلامی (علی، 1992)، استرس شغلی (پارکر و دکوتیس، 1983)، و فرسودگی عاطفی (مسلچ، 1981) بودند. این پرسشنامه ها از روایی و پایایی بالایی در پژوهش حاضر برخوردار بودند.نتایج با استفاده ازالگویابی معادلات ساختاری (sem) بر اساس amos20 و spss16 انجام گرفت. برای آزمون فرضیه های مربوط به روابط مستقیم از روش همبستگی ساده و اثرات مستقیم و برای آزمون فرضیه های مربوط به روابط غیرمستقیم از روش بوت استراپ صدکی و سوداری تصحیح شده استفاده شد. نتایج، برازندگی مدل را نشان داد و تحلیل های بیشتر مربوط به روابط مستقیم نشان داد که عدالت سازمانی و اخلاق کاری اسلامی رابطه ی مثبت مستقیم و فرسودگی عاطفی رابطه ی منفی مستقیم با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان دارند، اعتماد سازمانی، عدالت سازمانی و اخلاق کاری اسلامی رابطه ی منفی مستقیم با استرس شغلی دارند و استرس شغلی رابطه ی مثبت مستقیم با فرسودگی عاطفی دارد. اما نتایج رابطه ی مثبت مستقیم اعتماد سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان را تأیید نکرد. نتایج مربوط به فرضیه های غیرمستقیم نیز نشان داد استرس شغلی و فرسودگی عاطفی رابطه ی اعتماد سازمانی و اخلاق کاری اسلامی با رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان را میانجی گری می کنند؛ اما رابطه ی عدالت سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی معلمان را میانجی گری نمی کنند. بنابراین با نتایج بدست آمده می توان نتیجه گیری کرد که اعتماد سازمانی، عدالت سازمانی و اخلاق کاری اسلامی، بر رفتارهای شهروندی سازمانی و اثربخشی عملکرد تأثیر می گذارند.